Anayasa Mahkemesi AYM istinaf yoluna müracaat mühletinin kararın açıklandığı günden itibaren başlatılmasını öngören Ceza Muhakemesi Avcılar travesti Kanunu’nun CMK 273 unsurunun birinci fıkrasını iptal etti kararı istinaf etmek isteyen tarafın gerekçeyi görmeden müracaat etmek durumunda bırakılmasını Anayasa’ya alışılmamış buldu İptal kararı 9 ay sonra yürürlüğe girecek
Resmi Avcılar travestileri Gazete’nin bugünkü sayısında yer alan karara nazaran Trabzon 2 Asliye Ceza Mahkemesi baktığı bir davada 5271 sayılı CMK’nın 273 unsurunda yer alan mahkemenin kararına karşı istinaf istemi için kararın açıklanmasından Travesti Avcılar itibaren 7 gün müddet tanınmasına ait kararın iptali istemiyle dava açtı
Dava dilekçesinde istinaf kanun yoluna müracaat mühletinin kararın açıklanmasından itibaren başladığı belirtilerek kararın münasebetinin duruşma tutanağına geçirilmediği durumlarda gerekçeyi Travesti bilmeyen sanık tarafından istinaf mühletinin kararın açıklanmasından itibaren başlatılmasının sanığa ağır külfet yüklediği savunuldu
9 AY SONRA YÜRÜRLÜKTE
İptal istemini görüşen Yüksek Mahkeme CMK’nın 273 hususunun 1 numaralı fıkrasının İstinaf istemi kararın açıklanmasından itibaren 7 gün içinde kararı veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi suretiyle yapılır halindeki birinci cümlesinde yer alan kararın açıklanmasından itibaren ibaresinin Anayasa’ya ters olduğuna ve iptaline karar verdi İptal kararı 9 ay sonra yürürlüğe girecek
KARARIN GEREKÇESİ
Anayasa Mahkemesinin münasebetinde CMK’nin 232 unsurunda mahallî mahkeme kararının ana çizgileriyle duruşmada anlatılmasının münasebetinin de en geç 15 gün içinde dava evrakına konulmasının öngörüldüğü itiraz için taraflara mühlet tavır dilekçesi verilmesi zaruriliği getirildiği belirtildi
Başvurucunun istinaf kanun yoluna başvurma hakkını gereği üzere kullanabilmesi için kararın hangi münasebetle verildiğini bilmesi gerektiği vurgulanan münasebette Nitekim kanun yolunda ileri sürülecek istinaf sebepleri kararın sırf sonucuyla değil gerekçesiyle de ilgili olabilir Bu bakımdan ceza yargılamasında asıllı dokümanlardan olan ve kararın maddi ve hukuksal temelini oluşturan gerekçeyi içerir kararın kanun yoluna müracaat hakkını kullanabilmesi için taraflara bildirilmesi gerekir tespiti yapıldı
Hükmün gerekçesiyle birlikte açıklanmadığı yalnızca karar sonucunun bildirildiği durumlarda hak kayıplarının önüne geçilebilmesi için duruşmada hazır olan taraflara müddet tavır dilekçesi verme imkanı tanındığı aktarılan münasebette şunlar kaydedildi
Hükmün gerekçesiyle birlikte açıklanmadığı yalnızca karar sonucunun tefhim edildiği durumlarda istinaf kanun yoluna müracaat müddetini kararın açıklanmasından itibaren başlatan ve kanun yoluna başvuracak tarafa öncelikle müddet tavır dilekçesi gerekçeli kararın bildiriminden sonra ise istinaf nedenlerini bildirir ikinci bir dilekçe sunma mecburiliği öngören kuralın ulaşılmak istenen gaye bakımından mecburî olmadığı mahkemeye erişim hakkına gerekli olmayan bir sınırlama getirdiği anlaşılmaktadır
MAKUL ORANTI KURULAMADI
Mahkemeye erişim hakkına getirilen sınırlamayla ulaşılmak istenen legal maksat ve şahısların mahkemeye erişim hakkından yararlanmasındaki ferdî fayda ortasında makul bir orantının kurulamadığı anlaşılmaktadır Bu prestijle kuralın münasebeti açıklanmayan kararlar istikametinden mahkemeye erişim hakkını güçleştirdiği ve kuralla hedeflenen gayeye ulaşıldığında elde edilecek kamusal faydayla kıyaslandığında bireylere çok külfet yüklediği mahkemeye erişim hakkını orantısız münasebetiyle ölçüsüz bir biçimde sınırladığı anlaşılmaktadır
Gerekçede düzenlemedeki hükmün açıklanmasından itibaren ibaresinin iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukukî boşluğun kamu faydasını ihlal edecek nitelikte görüldüğü bu nedenle kurala ait iptal kararının kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verildiği belirtildi
