Science Alert sitesinin haberine nazaran, Amsterdam Üniversitesi’nden bilim insanlarının öncülüğünde yapılan deneylerde, araştırmaya katılan 534 bireye, Latin harflerinin gerçek ve aynada yansıtılmış (C ve Ɔ) formları gösterildiğinde, insanların yansıma harfi gerçek haliyle hatırlamaya yatkın olduğu belirlendi.
Araştırmada, birtakım iştirakçilerin hafızasını karıştırmak emeliyle rastgele harfler gösterilmesinden sonra tüm iştirakçilerden, birinci gösterilen harfi tekrar söylemeleri istendi.
İlk harfin gösterilmesinden yaklaşık yarım saniye sonra iştirakçilerin neredeyse yüzde 20’sinin istenen harf hakkında düzmece bir anı ürettiği belirtilen araştırmada, 3 saniye sonra da bu ölçünün yüzde 30’a yükseldiği kaydedildi.
SAHTE ANILAR NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Araştırmada, iştirakçilere harfler yansıtılmış biçimiyle gösterildiğinde, insanların “göz açıp kapayıncaya” kadar yansıtılmış harfi, gerçek bir harf olarak hatırlama olasılıklarının daha yüksek olduğu tespit edildi.
Uzmanlar, insan beyninin görmeyi beklediği şeylere nazaran anılarını “sahte anılarla” değiştirdiğini ve iştirakçilerin, Latin harflerine aşina olması münasebetiyle beyinlerinin gösterilen harfleri yansıtılan halleriyle değil olağan yazılmış hallerinde görmeyi beklediklerini belirtti.
Deneylerde, rastgele düz ve yansıtılmış harfler gösterildikten sonra iştirakçilere 1’den 4’e kadar anılarına ne kadar güvendikleri soruldu.
Katılımcılar, yanıtlarına güvendiklerini belirtti. Böylelikle iştirakçilerin yanıtlarının aslında yanlış iddialar değil, “sahte anılar” olduğundan emin olundu.
Araştırmanın müellifleri, “kısa periyodik hafızanın her vakit az evvel algılanan şeyin hakikat bir temsili olmayabildiğine” ve “hafızanın aslında görmeyi beklediğimiz şey tarafından şekillendiğine” işaret etti.
Araştırma, “PLOS One” mecmuasında yayımlandı.
